Milorad Bata Mihailović bio je srpski slikar i akademik. Rođen u Pančevu, a preminuo u Parizu gde je živeo veći deo svog života.
U Beogradu je završio osnovnu školu. Otac Petar ga je, dok je bio u vojsci, upisao na Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu na koji je otišao, kaže, samo jednom – da se ispiše. Na Likovnu akademiju je 1946. godine primljen odmah na drugi semestar u klasu profesora Ivana Tabakovića.
Odlaskom u Zadar 1947. godine gde nastaje Zadarska grupa napustio je Akademiju 1947. godine, potom osniva grupu Jedanaestorica sa kojom izlaže do 1951.
Zadarsku grupu je činilo desetak studenata slikarstva sa beogradske Akademije za likovne umetnosti iz klase profesora Ivana Tabakovića: Mića Popović, Petar Omčikus, Bata Mihailović, Mileta Andrejević, Vera Božičković, Kosara Bokšan i Ljubinka Jovanović, kojima su se pridružili i prijatelji koji nisu bili sa Akademije – Borislav Mihajlović Mihiz, kao i povremeni gosti – slikar Bora Grujić, skulptor i slikar Radivoje Knežević-Knez, Aleksandar Saša Popović (brat Miće Popovića) i Krsta Andrejević (brat Milete Andrejevića). Ta grupa je pet meseci, od aprila do avgusta 1947. boravila u Zadru slikajući slobodno, u prirodi, van klasa i ateljea u kojima nisu nalazili inspiraciju za svoju umetnost u otporu prema socijalističkom realizmu. Posle Zadarske grupe Bata Mihailović osniva grupu Jedanaestorica sa kojom izlaže do 1951.
Po povratku u Beograd, Bata će se kasnije priključiti grupi tzv. siminovaca koja se okupljala, stanovala i provodila noći u raspravama u Siminoj 9a, kultnoj beogradskoj adresi prvih godina posle Drugog svetskog rata u Beogradu, u stanu koji je, kao učesnik rata, dobio Voja Đurić. Bata Mihailović je tu u društvu sa Dejanom Medakovićem, Vojom Đurićem, Živoradom Stojkovićem, Pavlom Ivićem, Borislavom Mihajlovićem Mihizom, a povremeno su im se pridruživali i Dobrica Ćosić i Antonije Isaković. O tome svedoči i Mihizova „Autobiografija – o drugima“.
Ta grupa iz 1947. će obeležiti kulturni život u Beogradu u naredne četiri decenije.
Sa suprugom Ljubinkom Jovanović Bata odlazi u Pariz 1952. gde živi i radi, povremeno dolazeći u Beograd. Jednom je objašnjavao da je čarobne reflekse dveju reka nemoguće zaboraviti. Posle Bate Mihailovića u Pariz su došli i slikari Vladimir Veličković, Ljuba Popović i drugi iz naše Pariske grupe.
Od 1947. kada prvi put izlaže u Beogradu, imao je stotinak grupnih izložbi na svim kontinentima. Prvu samostalnu izložbu priredio je 1951. godine u Beogradu a retrospektivnu u Umetničkom paviljonu ‘Cvijeta Zuzorić’ 1981. godine.
Mihailović je započeo slikarstvo u duhu realizma i tradicionalizma, da bi ubrzo pronašao jezik ekspresionizma koji je u kasnijim fazama menjao u nekoliko stilskih poetika. Ako je i dolazio do granice apsrtakcije, Mihailović nikada nije prešao taj likovni rubikon. Pre je bio sledbenik intenzivnog kolorističkog slikarstva koja je imalo dugu tradiciju u srpskom modernizmu.
Njegov slikarski gest je silovit, euforičan, brz, razmahnut, eksplozivan, vrtložan, bez ikakvog kontempliranja tokom rada. Forme su mu ekspresivno izobličene, jedva prepoznatljive, okupane bogatom hromatskom paletom i svetlom. Često se u njegovim radovima primećuju prepoznatljivi ornamenti i detalji sa srednjovekovnog srpskog fresko-slikarstva.
Stan Ljubinke i Bate Mihailovića na Monparnasu u Parizu bio mesto okupljanja naših slikara i intelektualaca.
Bata je putovao i u SAD, Afriku i po svim zemljama Evrope, samostalno je izlagao najčešće u Parizu, zatim u Beogradu, Hagu, Briselu, Londonu, Kopenhagenu, Oslu, Ulmeu, Rimu…
Za člana van radnog sastava SANU, u odeljenju likovnih i muzičkih umetnosti izabran je 1985. godine, a njegova pristupna beseda je bila izložba u galeriji SANU 1989. Odlikovan je ordenom Belog orla u vreme kada je Koštunica bio predsednik SRJ. Realizam, tradicionalizam, ornamenti i detalji sa srednjovekovnog srpskog fresko-slikarstva i kasnije ekspresionizam čine slikarsku poetiku Bate Mihailovića.
Galerija „Milorada Bate Mihailovića“ u Pančevu otvorena je 2015. godine.
Tekst: P.M.K.
Foto: Galerija Rima/Wikipedia/Pančevo MOJkraj
